Doğru olanı Sistem mi Belirler, Vicdan mı? 

KAHRAMAN (A HERO)

Doğru olanı Sistem mi Belirler, Vicdan mı? 

Tolga  Oskar

Yönetmen / Senaryo : Asghar Farhadi
Görüntü Yönetmeni : Ali Ghazi
Kurgu : Hayedeh Safiyari
Oynayanlar : Amir Jadidi, Feresteh Sadre, Mohsen Tanabandeh, Sarina Farhadi, Sahara Goldust, Ehsan Goodarzi
İran-Fransa / Gerilim-Dram / 127 Dk.

İran sinemasının gözde yönetmenlerinden Asghar Farhadi’nin ahlaki ikilemi işlediği son filmi ‘Kahraman’, bu açıdan 2011 yılında çektiği ‘Bir Ayrılık’ filmiyle benzer bir tema etrafında şekilleniyor. Filmleriyle, Altın Palmiye, Altın Ayı, Altın Küre ve Yabancı Dilde En İyi Film Oscar’ı da dahil birçok ödül kazanan yönetmen, ‘Kahraman’ filmiyle de Cannes Film Festivali Jüri Büyük Ödülü’nü kucakladı.

Ülkemizde 7 Ocak 2022’de gösterime giren film, Rahim adlı karakterin, borcunu ödeyemediği için hapse düşmesinden sonraki süreci anlatıyor. 
Rahim iki gün izinli olarak hapisten çıkar ve onu almak için hapishanenin önüne gelen kız arkadaşı, içi altın dolu bir çanta bulur. Önce bu fırsatı değerlendirip alacaklısına borcunu ödemeyi, şikayetçi olmasından vazgeçirmeyi düşünürler, ancak sonra Rahim, yaptığının etik olmadığına karar verip altınları sahibine teslim etmek ister. Kız arkadaşı her kararında Rahim’in yanında durur. Bu kararı vermelerinde rol oynayan bir diğer unsur da altın fiyatlarının aniden düşmesidir. Eğer Rahim, altınları alacaklısına verip şikayetinden vazgeçirebilirse hapisten kurtulup özgürlüğüne kavuşacaktır, fakat o, çantanın sahibini bulup altınları teslim etmek için her yere ilanlar asmaya karar verir. Bir kadın, ilandaki telefon numarasını, yani Rahim’i arar. Altınların kendisine ait olduğunu ifade eder. Rahim, çantanın rengini, içindekileri tek tek sorar ve ikna olduktan sonra kadına altın dolu çanta teslim edilir. İçinde bulunduğu durumdan dolayı bu kararı vermek oldukça güç ve takdir edilmesi gereken bir davranıştır. Nitekim öyle de olur, başta hapishane yöneticileri olmak üzere bütün ülkenin takdirini kazanır ve ‘Kahraman’ ilan edilir. Hapishanede daha önceden intihar vakası yaşanmıştır ve kötü bir imaj oluşmuştur. Hapishane yetkilileri kendi kötü imajlarını düzeltmek için bu durumu fırsata çevirmeye çalışır ve Rahim’i medyaya servis ederek adeta ‘Bakın! Ne iyi mahkumlarımız var. Onları biz rehabilite ediyoruz ve bir suçludan bir aziz yaratıyoruz!’ derler. 

 Rahim’in alacaklısı parasını alamadığı için Rahim’le kavga eder. Altın dolu çantayı alan kadın kayıplara karışır. Çantanın kadına teslim edildiğine dair ne bir evrak, ne de bir tanık bulunmaktadır. Dolayısıyla çantanın sahibine teslim edildiğine hiç kimse inanmaz. Bu durum, hem Rahim’in güvenilirliğine hem de hapishane yetkililerinin güvenilirliğine gölge düşürür. Medyanın gücüyle bir kahramana ilan edilen Rahim, ailesi, alacaklısı ve hapishane yetkilileri için artık düzeltilmesi çok güç sonuçlar doğacaktır.

 Filmi izlerken bir kişinin tarafını tutamıyoruz. Bunun sebebi belki de herkesin kendine göre haklı yanlarının olmasıdır. Kendimizi karakterlerin yerine koyarak ‘Acaba bu durumda kalsam ben ne yapardım?’ sorusunu soruyoruz ve bu da filmle özdeşlik kurmamıza sebep oluyor. Filmi güçlü kılan bir diğer unsur da; Farhadi’nin oyuncu yönetimindeki başarısı. Zira ilk rolü olmasına karşın Rahim karakterine hayat veren Amir Jadidi, çok başarılı bir oyun sergiliyor.

 Kahraman, ahlak-vicdan kavramlarını, toplumsal iki yüzlülüğü, ön yargıyı, medyanın geldiği noktayı ve insani ilişkileri sorgulayan, hayatın içinden bir film.  Bu nedenle herkesin bu filmi görmesinde fayda olduğu kanaatindeyim.

tolga_oscar@hotmail.com