Mahir Ünal Eriş “İnsan hikayedir, hikaye de insan benim için”

Mahir Ünal Eriş “İnsan hikayedir, hikaye de insan benim için.”

 Söyleşi: Gamze Karaoğlan

Çok etkileyici bir roman okuduk. GAİP. Henüz onun tadı damağımızdayken de ACAİP girdi hayatımıza. Bu iki müthiş roman ve bildiğimiz* o güzel öykü kitaplarının yazarı Mahir Ünsal Eriş ile birlikteyiz.
2020 yılında Strotel’e 52 hafta süren, uzun soluklu bir tefrika roman olan GAİP i yazdınız. GAİP’i tefrika roman olarak yaratma fikri nasıl ortaya çıktı merek ediyorum.
* Uzun zamandır bir tefrika roman yazmak fikri vardı aklımda. Fakat maalesef ki tefrika romanı yayınlayacak sıklıkta çıkan bir yayın yok. Bu fırsat doğunca ben de bu isteğimi hayata geçirmek istedim. Özellikle de 52 haftanın ayrı ayrı ve yayını devam ederken yazılması benim için zorlu ve heyecan vericiydi.

Mahir Ünsal Eriş ‘in anlatısında hep bir insan odaklı olma var. Küçük insanların büyük yaşanmışlıkları sizden bize ulaşırken farklı farklı duygulara kapılıyoruz. Yarattığınız karakterleri kurgularken kimleri gözünüzün önüne getiriyorsunuz? Bir Anadoluluk mu söz konusu yoksa modern insan mı etkiliyor sizi?
* Öncelikle küçük insan ifadesini düzeltmek isterim izniniz olursa. Bu sıklıkla başvurulan bir tanım olmasına rağmen pek içime sinmiyor. İnsanları yakın-uzak, kentli-köylü, eski-yeni, zengin-yoksul diye farklı sepetlere atmadan, hikayelerin peşinden gitmeyi önde tutuyorum ben hep. Benim yazmayı büyüleyici kılan şeylerin başında hikaye anlatma arzusu geliyor. İnsan hikayedir, hikaye de insan benim için. Bu perspektiften şunu söyleyebilirim. Ben hikaye anlatmaya çalışıyorum. İnsanları kendi kendini yaratıyor bu hikayelerin. 
GAİP’i okurken tarihe meraklı biri olarak Barnabas İncili’nin romanın neredeyse kalbinde durması beni kendine çeken kritik noktalardan biri oldu.

Arkeoloji okuduğunuzu öğrendiğimde böyle başarılı bir yazardan, ülkenin neolitik çağdan beri süre gelen o müthiş geçmişine dayanan bir roman gelebilir umuduna kapıldım. İlerisi için böyle bir planınız var mı?
* Doğrusunu söylemek gerekirse var desem yalan olur. Hatta hiç aklımdan bile geçmedi bugüne dek. Sanırım ben biraz  daha çağımı ya da yaşayıp öldüklerine tanık olduğum yakınlarımın çağlarını anlatmayı seviyorum. Daha eski zamanlarda geçen bir şeyler yazmak arzusu hep var içimde ama Neolitik’e kadar uzanacağına açıkçası pek ihtimal vermiyorum. Belki günümüzden bir iki asır öncesinde geçen ya da o günden bugüne uzanan bir şeyler yazmak olabilir. 

GAİP’ten sonra ACAİP karşıladı bizi. ACAİP hem bağımsız hem de bir devam romanı gibi. Bu iki kitabın birbirine kanca takmış halini görünce GAİP yazılırken ACAİP’ inde oluşma fikri var mıydı merak ediyorum?
* Evet vardı. Yani, böyle söyleyince çok planlı programlı bir şeymiş gibi anlaşılsın istemem, sadece fikir düzeyinde, niyet düzeyinde bir şey olarak vardı. Şimdi dönüp bakınca diyorum ki iyi ki de yazmışım Acaip’i.

Kitaplarınızda ara ara sevdiğiniz yazarlara değiniyorsunuz kimi zaman arka kapılardan kimi zamansa hemen önümüze düşürerek yapıyorsunuz bunu. Sizin için çok değerli olan bu yazarların önerdiğiniz kitaplarından enlerinizi bizimle paylaşır mısınız?
* Refik Halid’in, Hüseyin Rahmi’nin, Kemal Tahir’in, Melih Cevdet’in ve tabii kitaplarımda adı geçen bir başka yazar olarak Reha Mağden’in tüm kitaplarını seve seve öneririm tabii. 

Mahir Ünsal Eriş’in başarılı bir öykü ve roman yazarı olmasının yanında bir başka yönü de çevirmenliği. Çevirmenlik yaparken yaşanan sadakat ve doğruluk kaygısı, yazarlıkta ki yaratıcılık ve özgün olma ile çelişiyor mu?  
* Elbette. İkisinin birbirini inatla zora koştuğunu bile söyleyebilirim. Kendi kitaplarımda yaratmaya çalıştığım dilsel varlık alanının izlerinin çevirdiğim şeylere sinmemesine çok özeniyorum. Ama tabii bunu başarmak her zaman mümkün olmuyor, onu da itiraf etmek lazım.

Şuan Londra’da yaşıyorsunuz. Yurt dışında yaşamak farklı bir ülkede olmak yazarlığınızı nasıl etkiledi?
* Olumlu ya da olumsuz pek bir etkisi olduğunu söyleyemem sanırım. 

ACAİP çok kısa bir süre önce okurla buluştu. Her şeyin çok hızlı olduğu günümüzde geri dönüşlerde bir o kadar çabuk. Aldığınız dönütler sizi yazma sürecinde etkiliyor mu? ACAİP için yapılan yorumlardan memnun musunuz?
* Etkiliyor dersem yalan olur. Yani elbette moral olarak etkilediği oluyordur ama yazma işiyle ilgili olarak pek etkili olduğunu söyleyemem bu dönüşlerin. Kimse görmese de yazmaya devam ederim çünkü sanırım.

Diğer Kitapları*Olduğu Kadar Güzeldik (2013),Bangır Bangır Ferdi Çalıyor Evde… (2012), Dünya Bu Kadar (2015), Benim Adım Feridun (2016), Öbürküler (2017), Kara Yarısı (2019), Sarıyaz (2019) ve Diğerleri (2020).

Fotograflar: Muhsin Akgün