Sana Vurana Sen de Vur (ma)

Sana Vurana Sen de Vur (ma)

Semiha Baysal

Bugünlerde hepimizde bir telaş bir telaş. Bazılarımızın çocukları liseye geçti bazılarımızınki de üniversiteye başlayacak. Kafalarımızda binlerce soru, taşıdığımız binlerce kaygı. Anneanneler dedeler daha da düşünceli.Çünkü bizleri okuttukları zamanla son yirmi-yirmi beş yıl çok farklı.Üstelik o zamanlar, onların deyişiyle, sağ-sol davaları olmasına rağmen…Büyükler olarak her gün gördüğümüz, duyduğumuz ve izlediğimiz şiddet olayları ile korku içindeyiz.

Çocuklarımızın gidecekleri okullarda ve şehirlerde nelerle karşılaşacağı meselesi biz velileri ürkütüyor. Daha lise çağındaki çocuklar gözünü kırpmadan birbirine zarar verebiliyor. Televizyonda gördükleri dünyayı gerçek olarak algılayan çocuklarımız şiddetin bu yolla normalleştiğinin farkında değil. Sadece çocuklarımız mı? Gitgide fakirleştiğimiz dolayısıyla sadece televizyon aracılığıyla sosyalleşebildiğimiz bir gerçeklikte dizilerin başından saniye ayrılmayan aileler de bu durumda.Oysa toplumun çekirdeği aile değil miydi? Bu yıl; küresel riskler ve demografik dönüşüm, sosyal refah, aile odaklı sosyal hizmetler, dijitalleşme, çevre ve afetler olmak üzere 5 ana tema çerçevesinde stratejik hedefler belirlenerek AİLE YILI ilan edilmişti. Yani ailenin korunması ve güçlendirilmesine yönelik projeler gerçekleştirilecekti.

Anne ve babalar birer aynadır. Seyir halinde iken sigarasını dışarı atan, çöpü hiç çekinmeden sokağa fırlatan, trafikte küfürlerle karşılık veren ebeveyn örnekleriyle büyüyen çocuklar ne yapsın? Bir de şiddeti onaylayan tutumlara ne demeli? Bunlar ilkel davranışlardır, eğitimi önemsemeyen toplumlarda sık sık karşımıza çıkar.

Türkiye, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü'nün (UNESCO) verilerine göre Türkiye, kitap okuma oranında dünyada 86'ncı sırada, yoksul Afrika ülkeleriyle aynı kategoride. Diğer bir istatistik de şöyle:2025 ilk çeyrek raporuna göre Türkiye'de bireyler televizyon başında günde ortalama 5 saat 12 dakika geçiriyor. Bu süre, son 10 yılın en yüksek seviyesi olarak kayda geçti.

Davranışlarıyla ayna vazifesini gören aileler televizyon karşısında içeriği bomboş dizilerle ve yarışma programlarıyla uyurken çocukların şiddeti olağanlaştırmasıkaçınılmazdır. Ülkelerin eğitim seviyesinin araştırıldığı World Economic Forum'a göre Türkiye eğitimde 99'uncu sırada yer alıyor. Eğitimsizlik sürekli gerilememize ve cahil nesiller yetişmesine neden olmaktadır.

Örneğin: “Sana vurana sen de vur çocuğum!”  Bu düşünceyi savunan kişi sayısı oldukça fazladır. Bu tür ebeveynlere baktığımızda şu özellikleri taşıdıklarını görürüz:

1. Davranışların ne gibi sonuçlar doğurabileceğini fark edememe.           
2. Başkalarına zarar vermeden ihtiyaçlarının nasıl karşılanabileceğini bilmeme.
3. “Hak ettikleri” için başkalarının canlarını yakmaya “hakları” olduğuna inanma.

Yalnızca güç kullanarak kendini savunmasını tavsiye ettiğimiz çocuğumuz kendisine vuran çocuğa vuramadığı takdirde ona boyun eğmekten başka çaresi yok zanneder. Yetersizlik hissi ile “vur ensesine al ekmeğini” diye tabir edilen insanlara dönüşür. Kendisinin canını acıtan bilinçsiz bir bebek olduğunda bile şiddet uygulamaktan kaçınmayacaktır. Çocuk böylece hiçbir şeyi ayırt edemez duruma gelmiş olur. Savunmasız bir hayvana da bitkiye de bebeğe de saldıracaktır.

Cahilleştikçe seçim hakkımız hiçbir zaman demokratik olmayacaktır.“Cahil toplumla seçim yapmak, okuma yazma bilmeyen adama hangi kitabı okuyacağını sormak kadar ahmaklıktır! “der Friedrich Nietzshe.

Şimdi soruyorum size; “Sana vuran çocuğa karşılık vermediğin için teşekkür ederim. İşte güç budur.”  diyebilen ebeveynler ne zaman yetişir? Şiddet ne zaman normalleştirilmekten çıkar? Ve en önemlisi bütün bunların politik olduğunu ne zaman anlayacağız?