Kırgızistan, atalarımızın toprakları, Orta Asya‘nın kalbi ve 7 Bağımsız Türk devletlerinden birisi. Manas destanının doğduğu, güler yüzlü insanların yaşadığı, Tanrı Dağları’nın nefes verdiği ülke. Denize kıyısı olmayan ülkenin komşuları kuzeyde Kazakistan; batıda Özbekistan, güneybatıda Tacikistan ve güneydoğuda Çin'dir.
Kırgızistan hakkında bilgi verecek olursak: Kırgızistan nüfusu 5 milyondan biraz fazla. En büyük şehri ve Başkenti Bişkek’te, ülke nüfusunun % 20’si yaşıyor. Eskiden Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği’ne bağlı olan Kırgızistan 1991 yılında bağımsız olmuştur. Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarından vize istemiyorlar. Kullanılan para birimi Som’dur. Ülkede, Kırgızca ve Rusça konuşuluyor. Kırgızistan ekonomisi ise, genelde hayvancılık ve tarım ağırlıklıdır. Neredeyse nüfusun yarısı tarım ve hayvancılıkla uğraşmaktadır.
Kırgızistan demek, Cengiz Aytmatov demek. Kırgızistan demek Manas destanı demek!
Kırgızistan tarihi ise, binlerce yıl öncesine dayanıyor. At üstünde yaşamış bu güler yüzlü toplum, 1881 yılında Rusya İmparatorluğu egemenliği altına girdikten sonra, 1991 yılında bağımsızlığına kavuşmuş. Kırgızlar, 1916 yılında Çarlık Rusya’sına karşı büyük bir başkaldırıya girişti. Bu ayaklanma Ürkün olarak tarihe geçti. Bu ayaklanma sonucunda Kırgız nüfusunun altıda biri öldürüldü.
Kırgızistan’da yaşam, genelde doğa ile içe içedir. Yerleşik hayata geçmeden önce göçebe hayat yaşayan insanlar çadırlarda yaşamaktaydı. Bu çadırlara Boz Üy denmektedir. Göçebe yaşamın koşullarında at insanlar için önemliydi bu yüzden at Kırgızlarda hayatın vazgeçilmez ihtiyaçlarından birisidir.
Kırgızlar göçebe yaşam tarzı benimsediklerinden yemekleri de genellikle et ve hamur ağırlıklı olmuştur. Et yemeklerinden beşparmak, şaşlık, kurdak gibi yemekler yer alırken hamur olarak da Boorsok, Samsı, Mantı gibi yiyecekler yer alır. Ülkenin ulusal yemeği olarak da kabul edilen beşparmak koyun ya da at etiyle hazırlanır. Beşparmak daha çok önemli günlerde pişiriliyor. Kazak mutfağında da meşhur olan bu yemeğin beş parmakla yenmesi gerektiği rivayet edilir. İçecek olarak, Kımız, Çalap, Carma vb. içecekler vardır. Orta Asya içkisi ve atalarımızın içeceği kımız yani fermente edilmiş at sütü en önemli içeceklerdendir. Ülkede popüler olarak çay da çok tüketilmektedir. Kırgızlar genelde yeşil çayı tercih ederler ve cay kâselerinde içerler. Misafir geldiğinde veya düğün gibi kalabalık ortamlarda kendilerine has sofralar kurulur.
Kırgızistan’da erkeklerin çoğunlukla taktıkları milli şapka olan Kalpak, Tanrı Dağları’na benzetildiğinden ilgi çekmektedir. Kırgızistan’da 5 Mart “Ak Kalpak” günü olarak her yıl kutlanır.
Kırgızistan’da dikkat çekecek yerlerden biri de pazarlardır. Bizim Türkiye’deki gibi semt semt haftanın belli günleri değil, haftanın tüm günü açık olan halkın yoğun ilgi gösterdiği pazarlar vardır. Bu pazarlardan Dordoy, Oş ve Ortasay pazarları en büyük ve ilgi görenleridir.
Kırgızistan da gezilecek yerlerden, yeşil ve güvenli güvenli başkenti Bişkek, ülkenin turizm merkezi Issık Göl, UNESCO listesindeki tarihi Balasagun Antik Şehri ve Burana Kulesi, Aytmatov’un da mezarının bulunduğu yer Ata-Beyit, Kırgızistan’ın tarihi kadim şehri Oş ve doğal güzellikleri ile Tanrı Dağları’nın eteklerinde bulunan doğal milli park Ala-Archa gezip görülmeye değer yerlerin başındadır.
Kırgızistan da gezerken dikkatinizi çekecek bir diğer şey ise mezarların değişik şekillerde olmasıdır. Bazıları Boz-Üy’e benzerken bazıları da ev şeklinde yapılmıştır. Ölen kişinin resmi benzetilerek başucundaki mezar taşına yapılmıştır.
Yeni yorum ekle