Sevdiklerimizin de İlham Kaynakları Vardır!

Sevdiklerimizin de İlham Kaynakları Vardır!
Fahriye Terzioğlu*

En sevdiğiniz ressam kimdir diye sorsak, çoğunlukla Salvador Dali cevabını alırız. Her sanatçı kendinden önceki sanatçılardan etkilenir. Gerçeküstücülük akımının çok sevgili temsilcisi Salvador Dali’nin en büyük ilham kaynağı da İsviçreli ressam ve heykeltıraş Arnold Böcklin olmuştur. Peki kimdir bu Arnold Böcklin? 

İsviçreli romantik sembolist Arnold Böcklin 1827'de  Basel'de dünyaya gelmiştir. Düsseldorf’ta sanatçı Johann Willhelm Schirmer’in öğrencisi olan Böcklin, sanatın kalbinin attığı Fransa'ya ve Hollanda'ya  geziler düzenlemiştir. Bunun ardından yaklaşık yedi yıl Roma'da kalmıştır. Roma'da sanat bilincine ulaşmıştır.  Roma'dan çokça esinlenen sanatçının çalışmalarında romantizm ve sembolizm esintileri görülür. 1860'ta Weimer'da, Güzel Sanatlar Akademisi'nde manzara resmi üzerine eğitimler verdi ve 1874'te Floransa'ya yerleşti. 

Mitolojiden ve ölümden etkilenen ressamımız manzara ve portre çalışmalarıyla da öne çıkar. Tablolarında genellikle yeşil ve kahverengi tonları hakimdir. 
Eserlerinden bazılarını ele alarak sanatı üzerine eğilelim:

 

 

 

 

 

"Sırtında Bir Su Perisi Taşıyan Triton." (1) 
Ressamımız bu eseri 1875 yılında çizmiştir. Triton, Poseidon ile Amphitrite'nin oğludur. Poseidon'nun habercisidir. Belden yukarısı insan belden aşağısı balık şeklinde ayakları at ayağına benzeyen bir deniz tanrısıdır.  Ressamımızın mitolojiden etkilendiğini görüyoruz. 

 

 

 

 

 

 

" Dalgalarda Oyun" (2) Ressamımız bu eseri ise 1883 yılında çizmiştir. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

" Kutsal Koru"(3)  Ressamımız bu eseri 1882 yılında yapmış.  Manzarada yine yeşil ve kahverengi tonlarını görüyoruz. Burası Kunstmuseum Basel. 

 

 

 

 

 

"

 

 

 

Najadların Oyunu"(4)  1886 yılında çizilmiş. Yine mitoloji esintileri görüyoruz. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Eserin adı "Idil"(5)   1886'da Zürich'de çizilmiş bu eser.

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

" Odysseus ve Kaliypso." (6)   1883'te Basel’de çizilmiş bu eser yine mitolojiden. Kaliypso diğer tanrı ve tanrıçalardan uzak bir ıssız adada tek başına yaşamaktadır.  Babası Atlas'tır ve Titan Savaşı'nda babasının yanında olduğu için cezalandırılıp bu adaya sürülmüştür.  Dönemin kahramanları zaman zaman bu adaya gönderilir. Bu kahramanlar Kaliypso'nun aşık olacağı karakterlerdir. Kaliypso'nun cezası ebedi yalnızlık ve tek taraflı aşktır.  Bu tabloda da karısına ve evine özlem duyan kahramanımız Odysseus'u bir de ona çaresizce aşık Kaliypso'yu görüyoruz. 

 

 

 

 

 

 

 

"Kentaure’nin Dövüşü". (7)   1873 yılında Basel'de çizilmiş bu eserde mitolojik bir karakter olan Sentorları görüyoruz.  Yunan mitolojisinde yarı at yarı insan görünümlü olan sentorlar genellikle kaba ve kötü karakterler olarak görülürler. 

 

 

 

 

 

 

 

" Keman Çalan Ölümlü"(8)   Burada sanatçı kendi otoportresini çizmiştir. Bu tabloda  Böcklin Ölüm'ü dinlemekte. Ölüm hem keman çalıyor hem de kulağına bir şeyler fısıldıyor. Böcklin ise Ölüm'ün söyledikleri karşısında donakalmış gibi. Kemanın tek bir teli var. Hayatın son anlarında olduğu gibi. Ölümün nefesi Böcklin'in ensesinde. Ufak bir not ekleyecek olursak kemanın yeri ressamlar için her zaman ayrı bir yere sahip olmuştur. Keman sanat eserinde ölümü simgeler. Arnold Böcklin’de bunu eserine apaçık yansıtmıştır.

 

 

 

 

 

 

 

*Hacettepe Üniversitesi, Ed.Fak. Sosyoloji Bölümü