Enver Gökçe’nin Memleketinin Şarkılar

Enver Gökçe’nin Memleketinin Şarkıları

Doç.Dr. Emel Koşar

Şiirlerinin yanı sıra çevirileri ve derlemeleriyle de tanınan Enver Gökçe, toplumcu gerçekçi şiir akımının mensubudur. Enver Gökçe halk söyleyişlerine yer verdiği şiirlerinde, doğduğu/yaşadığı coğrafyanın atmosferini yansıtır. Enver Gökçe’nin “Memleketimin Şarkıları”nda, (Bütün Şiirleri, Evrensel Basın Yayın, İstanbul 2012.) cefanın kapısı aralanır ve şiir öznesinin küçük köyünün fakirliği görünür kılınır. Anadolu’nun köylerine sinen yokluktan kedere geçilir. Güzel şeylere hasret kalan o coğrafyanın insanlarının acısı paylaşılır. Gerçeklerle yüzleşen şiir öznesinin boynu büküktür. Kan ve ateş; şiirin seyrini değiştirir. Şiir öznesinin Anadolu’nun farklı kültürlerin kaynaştığı bir yer ve renklerini halkından alan mozaik olduğunu vurgulaması metnin edasını belirler. 
Ateş, yeniden doğmanın ve dönüşümün simgesidir. “Memleketimin Şarkıları”nda şiir şöleninin en değerli ögesi olan ateş, buruk seslerle çerçevelenir: “Güzel şeylere hasret bu dünya./Yıllardır, kanda ve ateşte mısralarım/Yanan şehirlerin,/Ağır tankların tekerlekleri arasında.” (s. 54)
Anadolu’nun cefalı mısralarından sonra ateşte karar kılınır. Metin, basamaklarla çıkılan bir merdiven gibi yükselir. Zaman zaman yükselen ve zaman zaman alçalan ses düğümlenmişçesine bir noktada (cefada) toplanır.
Kendi içinde sonuçlanan bir metin sayılabilecek “Memleketimin Şarkıları”, halk söyleyişlerinin kullanımı açısından yazıldığı dönemin/Anadolu’nun sosyo-ekonomik ve psikolojik durumunu yansıtır. Tabiatın gölgesinde dinlemiş/erimiş imgeler, Anadolu’nun toprağında ve kültüründe yeşerir: “Fakir, cefacı topraklarım içinde/Mendil tutamın, diz vuranım, baş çekenim/Zeybekte, halayda, tamzarada...” (s. 55)
Memleketinin çığlıklarını okura duyuran/hissettiren şairin acısı memleketinin şarkıları kadardır. Anadolu’nun türküleriyle bezeli şiirdeki yolculuk Manisa ve Aydın’ı da kapsar. Haritada bile bulunmayan Anadolu’nun bir köyüne odaklanan şiirin varacağı nokta baştan bellidir: Hasrettir. Enver Gökçe’nin memleketinin şarkıları da hasrette buluşur.

3. Enver Gökçe Toplumcu Gerçekçi 2022 Şiir Ödülü                                       

Emel Koşar’a Verildi.

ZorbaTVdergi

Özgür Öykü Şiir dergisi adına ödül sorumlusu Av. Zeynal Gül’ün yaptığı açıklamaya göre seçici kurulunda Hasan Hüseyin Yalvaç, Metin Turan, Doç. Dr. Hatem Türk, Sultan Su Esen ve Münevver Aksoyak’ın yer aldıkları 3. Enver Gökçe Toplumcu Gerçekçi 2022 Şiir Ödülü şair Emel Koşar’a verilmiştir: “‘3. Enver Gökçe Toplumcu Gerçekçi 2022 Şiir Ödülü’ 2022 yılında, yarışmaya katıldığı Mimoza Yangını adlı eseri değerlendirilerek şair Emel Koşar’a verilmiştir. 

Emel Koşar, yoğun örülmüş, anlamlı imge sağanağıyla kurduğu şiirlerini aydınlığa dönük yüzüyle farklı alanların kadınlarına adıyor. Yerinde kullanılan imgeler dilimize zenginlik sağlıyor. Kadın duyarlığının hakim olduğu şiirlerde özgün söyleyiş, müzikalite dikkat çekiyor.”

Mimoza Yangını’ndan
SİS
                       Kösem Sultan’a

karanlığa borcum ışık yağmuru
şehzademle birlikte yürüdük bu yolu 
sonbaharın kıyısında acı kahve günler
geceye karışan inatçı sis
benim payıma düşen özlem
köhne şehrin ayazında kalbime çiseleyen yağmur
şehzademle surların ardını yaşamak
ruhumuzu gökyüzüne hapsetmek tek neşem
sırrımızı bıraktığımız, kök saldığımız bahçe
alev kapanı kanlı sahne
yenilgiler kumkuması saçlarım celladım
şehzademle bakışlarımız deniz 
kanatları çaresiz, dargın serçe
benim payıma düşen matem
mevsimlere karışan inatçı sis
köhne şehrin yıldızlarını kemiren yağmur 
ihanete bulandı tahta sivrilttiğimiz öfke
söyle bir anne kaç kez ölebilir?
kilidine kurşun akıttığım hapishane
terlettin bütün hırslarını oğlum
bu lanetli ilmekten korkan dolansın ilmeğe

Emel Koşar Kimdir?
Eskişehir’de doğdu. 2003’te Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nü bitirdi. Marmara Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Yeni Türk Edebiyatı Ana Bilim Dalı’nda “Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanlarında Bâtıl İnançlar” adlı teziyle 2005’te Yüksek Lisans, “Yeni Türk Şiirinde Zaman Anlayışı (1923-1990)” adlı teziyle 2009’da Doktora eğitimini tamamladı. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Fen Edebiyat Fakültesi Türk Dili ve Edebiyatı Bölümü’nde öğretim üyesidir. Şiirlerini ve Türk edebiyatı üzerine makalelerini çeşitli dergilerde yayımlamaktadır. Şiirleri İngilizce, Hintçe, İtalyanca, İspanyolca, Romence gibi dillere çevrilmiştir.

Şiir Kitapları
Fırça Darbesi (2011)
Fısıltı Ritmi (2014)
Figüran Yalnızlığı (2016)
Keder Atlası-Seçme Şiirler/The Atlas of Sorrow-Selected Poems (2017)
Sesin Limanları (2017) 
Işığın Nefesi (2019)
Mimoza Yangını (2021)

Araştırma ve İnceleme Kitapları
Hüseyin Rahmi Gürpınar’ın Romanlarında Bâtıl İnançlar (2008)
Şiire Yansıyan Zaman-Cumhuriyet Devri Türk Şiirinde Zaman [1923-1990] (2011)
Sabahattin Eyüboğlu’nun Denemelerinde Sanata Bakış (2013)
Bedri Rahmi Eyüboğlu’nun Penceresinden Halk Kültürü (2013)
Sudaki Rengine Külünü Savuran Anka-Tuğrul Tanyol Şiiri (2014)
Âsaf Hâlet Çelebi’nin Şiirlerinde Masal Rüzgârı (2017)
Şiirin Nabzı-Modern Türk Şiiri Üzerine Yazılar (2020)
Gülüşen Harfler-Haydar Ergülen Şiiri (2020)
Sözün Gölgesi (2022)

Yayıma Hazırladığı Kitaplar
İsmail Hikmet Ertaylan, Kır Çiçekleri (2008)
Mehmed Behçet Yazar, Erganûn (2010)
Sâmi Aziz, Hortlayan Cellat (2011)
Şiirin Soğuk Sarayında-Tuğrul Tanyol Hakkında Yazılar (2014)
Sabahattin Eyüboğlu Kitabı (2014)
Geçmişe Açılan Kapı-Tuğrul Tanyol Sözlükleri (2016)
Periler Aşka Uçar-Haydar Ergülen Kitabı (2017) 
Yitik Belleği Rüzgârın-Tuğrul Tanyol Kitabı (2017) 
Milenyumda Şiir-2000’ler Şiiri, Akademi-Şiir İlişkisi, Kuşak ve Antoloji Tartışmaları (2018)
Zamana Dokunan Sözler/The Words Touching Time/Cuvintele Care Ating Timpul (2018)
Size Bakmanın Tarihi-Hilmi Yavuz Sempozyumu Kitabı (2019)
Zamana Dokunan Sözler-Türk Şiiri Seçkisi (2020)
Yalnızlığın Başkenti-Ölümünün Otuzuncu Yıl Dönümünde Cemal Süreya Kitabı (2020)
Çağın Sesleri/Voices for Contemporary Times/Voci Del Nostro Tempo (2021)

Ödülleri
Premio Internazionale Letterario e d’Arte “Nuovi Occhi sul Mugello” 5 edizione (2018)
(Uluslararası Edebiyat ve Sanat Ödülü “Mugello’nun Üzerinde Yeni Gözler” 5. Baskı) 
Bursa’dan Deneme/İncelemeye Katkı Ödülü (2019)
Kemal Özer Seçici Kurulu Özel Ödülü (Işığın Nefesi adlı kitabıyla, 2020)
3. Enver Gökçe Toplumcu Gerçekçi 2022 Şiir Ödülü (Mimoza Yangını adlı kitabıyla, 2022)